Laan van Gragtmans
De Laan van Gragtmans was een laan op het bij Huize Plantlust (Grotestraat 134) behorende landgoed, die oorspronkelijk liep vanaf de zuidzijde van de bebouwing aan de Grotestraat tot aan de Derde Zeine. Na 1880 werd het landgoed doorsneden door de spoorlijn Lage Zwaluwe-’s-Hertogenbosch.
De laan dankte haar naam aan Jac. Gragtmans, die in 1887 eigenaar werd van het landgoed. Een gedeelte van de laan is bewaard gebleven en sinds 1951 als openbare weg bekend onder de naam Van Brederodelaan.
De laan komt al voor op de oudste kadastrale kaart van het gebied (1832, gebaseerd op metingen van 1812), terwijl uit een kaart van circa 1850 blijkt dat aan weerszijden ten noorden van de Eerste Zeine een ‘warande’ lag en ten zuiden van de Eerste Zeine het ‘Reigersbos.’
Pieter van Sluys de Quack, adjunct-commies op het Ministerie van Binnenlandse Zaken en vrijwilliger in het Nederlandse Leger bij de Koninklijke Infanterie tijdens de Belgische Opstand van 1830-1833, bracht op 30 mei 1833 een bezoek aan het landgoed. In zijn ‘Herinneringen uit Noordbrabant, gedurende de Belgische Opstand, 1830-1835' schrijft hij daarover dat hij ‘het genoegen had den grooten tuin te doorwandelen; de tuin is zeer uitgestrekt en in deselve is eene laan, die zonder vergrooting gesproken, een half uur lengte had.’
De laan was omgeven door eikenbomen, die al in 1887 werden omschreven als ‘zware eikenbomen.’ Daarmee is, aldus Sjef Vugts, de conclusie gerechtvaardigd dat in ieder geval een gedeelte van de bomen in de Van Brederodelaan de respectabele leeftijd van 200 jaar al ruimschoots gepasseerd is.
Afbeeldingen
Hendrik Wiesman (zwager van Jac. Gragtmans) gehurkt in de ‘Laan van Gragtmans,’ ca. 1900 (Collectie SALHA/GAW, fotonr.11481).
Antoinette, Antoon, Louisa en Maria Rubbens bij de poort van de ‘Laan van Gragtmans’ die het opschrift ‘De Laan’ draagt, 1914 (Collectie SALHA/GAW, fotonr.60070, foto Maurice de Nayer).
Anna en Norbert Gragtmans (de kinderen van Jac. Gragtmans) poseren in de 'Laan van Gragtmans,' ca. 1916 (Collectie SALHA/GAW, fotonr. 60089, foto Maria Rubbens).
AppendixBronnen
|
