Jacobus Gragtmans

Uit WaalwijkWiki
(Doorverwezen vanaf Jac. Gragtmans)
Ga naar: navigatie, zoeken
Jac. Gragtmans
Collectie SALHA/GAW, fotonr. 11484.
Collectie SALHA/GAW, fotonr. 11484.
Persoonsgegevens
Naam Jacobus Gragtmans
Geboren Waalwijk, 11-07-1853
Overleden Waalwijk, 17-01-1927
Burgerlijke staat Gehuwd met Victoria Carolina Catharina van Baal
Overige gegevens
Beroep(en) Leerlooier en wethouder

Jacobus (Jac.) Gragtmans (Waalwijk, 11 juli 1853 – Waalwijk, 17 januari 1927) was een zoon van leerlooier Norbertus Gragtmans en Anna Maria Loeff. Hij trouwde op 3 juni 1891 in Waalwijk met Victoria Carolina Catharina van Baal, dochter van Joseph van Baal en Anna Elisabeth Dam, met wie hij twee kinderen kreeg: Anna en Norbert. Jac. Gragtmans was oprichter/eigenaar van Lederfabriek Gragtmans & Wiesman en gedurende bijna 30 jaar wethouder.

Na een aantal jaren samen met zijn broer Cornelis werkzaam te zijn geweest in de looierij van zijn vader, werd Jac. op 8 november 1887 eigenaar van Huize Plantlust aan de Grotestraat 134 en liet op het landgoed een looierij bouwen, die begin 1888 in gebruik genomen werd. Het bedrijf kreeg in 1899 de naam ‘Lederfabriek Gragtmans & Wiesman.’ Jac. Gragtmans stond bekend als een der beste huiden- en leerkenners van ons land en hij was jarenlang voorzitter van de Waalwijksche Looiersvereeniging.

Als 17-jarige werd hij op 6 oktober 1869 lid van de St. Vincentiusvereniging van welke vereniging hij in 1915 vice-president en in juli 1920 voorzitter werd. Ter ere van zijn gouden lidmaatschap werd hij op 11 september 1921 begiftigd met de pauselijke onderscheiding ‘Pro Ecclesia et Pontifice.' Sinds 1911 was Gragtmans daarenboven lid van het kerkbestuur van de parochie van St. Jan.

Hij was verder geruime tijd voorzitter van het R.K. Huisvestingscomité Kring Langstraat en spande zich zeer in voor de Oostenrijkse kinderen die kort na de Eerste Wereldoorlog naar Waalwijk kwamen. De Oostenrijke regering kende hem daarvoor de zilveren medaille van het Rode Kruis van Oostenrijk toe.

Op 2 november 1887 werd Jac. Gragtmans gekozen tot lid van de gemeenteraad. In 1897 volgde hij wethouder Th.A. Hoffmans als zodanig op. Gedurende zijn bijna 40-jarige raadslidmaatschap was hij voorzitter van de Gascommissie (later Licht- en Waterbedrijven), directeur van de brandweer en lid van het College van Zetters.

Onder de ‘grote werken’ die tijdens zijn wethouderschap tot stand kwamen, bevinden zich onder meer de bouw van de Teekenschool annex botermijn, de uitbreiding van de openbare lagere school en ULO, de aanleg van tramrails en de Mr. van Coothstraat, de stichting van de Rijksvakschool, de werken tot verbetering van de haven (1915-1916), de oprichting van het Gemeentelijk Electriciteitsbedrijf (1919), de overname van het Waterleidingbedrijf (1919), de verschillende uitbreidingen van de gasfabriek, de gemeentelijke woningbouw, de samenvoeging van de gemeenten Waalwijk, Baardwijk en Besoijen en de aankoop van bouwhoeven op Roestelberg en Fellenoord voor werkverschaffingsprojecten. Jac. Gragtmans fungeerde bovendien meermalen voor langere tijd als waarnemend burgemeester.

Ook het onderwijs droeg hij een warm hart toe: met enkele andere belangstellenden vormde hij een garantiefonds om de stichting van de R.K. Handelsschool mogelijk te maken.

Na een ziekbed van enkele maanden, waarvan hij herstellende leek, voelde Jac. Gragtmans zich op maandag 17 januari 1927 zo goed dat hij besloot die ochtend een autoritje door Waalwijk te maken. Het was de laatste keer dat hij ‘zijn’ gemeente in ogenschouw kon nemen. Volkomen onverwacht overleed hij namelijk nog dezelfde dag, ’s middags tegen half zes, tijdens het avondeten.

Over zijn uitvaart op vrijdag 21 januari d.a.v. berichtte De Echo van het Zuiden daags daarna als volgt:

Begrafenis Wethouder Gragtmans
Onder ’t gedreun der klokken van den toren van St. Jan, tot welker bouw en luister hij met zoo veel liefde heeft meegewerkt, de straatlantaarns ten teeken van rouw omfloersd, trok Vrijdagochtend de droeve stoet door onze straten, om het stoffelijk overschot van den oudsten wethouder, een onzer beste burgers, naar zijn laatste rustplaats te begeleiden.

Behalve den burgemeester (wethouder Elbers is ongesteld) en den gemeenteraad, bemerkten wij vertegenwoordigers van alle takken van dienst der gemeentelijke huishouding, terwijl de lijkbaar werd voorafgegaan door het R.K. Kerkbestuur en omgeven door de leden der St. Vincentius Vereeniging.

Verschillende kransen werden voorafgedragen van tal van familieleden, zakenkennissen, officieele personen, van het personeel en van de Waalwijksche Leerlooiersveereniging. Honderden volgden de lijkbaar, zoowel uit Waalwijk, uit alle deelen der oude en nieuwe gemeenten, voorts vrienden uit Dongen, Tilburg, Capelle enz.

In 2004 werd op bedrijvenpark Haven Zeven een straat naar Jac. Gragtmans vernoemd.


Appendix

Bronnen

  • Joost Roosendaal, ‘Zonder huid geen schoen, ’ in W. Blok en G.H. Kocken, Een leerfabriek als monument. Gragtmans & Wiesman, een voorbeeld (Waalwijk, 1990).
  • De Echo van het Zuiden, 19 januari 1927.
Persoonlijke instellingen
Naamruimten

Varianten
Handelingen
Navigatie
Categorieën
Hulpmiddelen