Bezoek koning Lodewijk Napoleon

Uit WaalwijkWiki
Ga naar: navigatie, zoeken
Grotestraat 351-353, het woonhuis van Gosuinus van Heijst. Het pand is omstreeks 1985 gesloopt (SALHA, Collectie Beeld en Geluid, toegang 196, fotonr.16916).

Op 24 april 1809 bracht koning Lodewijk Napoleon een bezoek aan Waalwijk. Hij kwam de schade in ogenschouw nemen die was aangericht door de grote overstromingen bij de Overlaat in januari en februari van dat jaar en werd nadien ontvangen in het huis van drost Gosuinus van Heijst. De achterkleinzoon van de drost, A.C. (Guust) van der Heijden (onderwijzer aan en gedurende korte tijd waarnemend hoofd van de openbare lagere school), deed in De Echo van het Zuiden van 4 augustus 1919 verslag van het bezoek van de koning naar het verhaal van zijn grootmoeder.


Van mijne grootmoeder Adriana Petronella van Heijst, geboren in 1800, later gehuwd met Jan Baptist van der Heijden, herbergier,stalhouder en gemeente-ontvanger te Besoijen, de zes jaar oudere zuster van Theodora van Heijst, latere echtgenote van den apotheker Mosijs te Nijmegen, heb ik dikwijls aangaande het bezoek van koning Lodewijk aan Waalwijk de volgende beschrijving gehoord, die de vermelden misschien wel waard is.

Niet zodra was het bekend, dat koning Lodewijk ook een bezoek aan onze gemeente brengen zou, of alle inwoners togen met koortsachtigen ijver aan het werk om Z.M. een zoo luisterrijk mogelijke ontvangst to bereiden. Aan weerszijden van de Grote Straat werden over haar gehele lengte dicht aaneen hooge mastboomen geplant, welker bij elkaar gebonden toppen één koepeldak of eereboog vormden, die inwendig met kronen en bloemen van goud en zilverpapier prachtig versierd was. Bij den ingang der gemeente, waar de eerste verwelkoming geschiedde, hing in groote duidelijke letters geschilderd op een bord het versje ‘VIVAT KONING LODEWIJK’ enz., dat dien dag het algemene lijfdeuntje was en nog lang nadien gezongen werd.

Onder de oorverdovende toejuiching eener ontelbare van heinde en verre toegestroomde massa, trok de koninklijke stoet onder klokgelui de gemeente binnen om stil te houden voor de woning van Gosuinus van Heijst, waar een dichte menigte reeds had postgevat en genoemd negenjarig dochtertje Adriana klaarstond om de begroetingsrede in het Frans te houden. Nu deed zich een klein incident voor. Toen Z.M. uit de koets stapte drong een vrouw zonder daarvoor toestemming bekomen te hebben, plotseling naar voren om na een knieval den koning een smeekschrift to overhandigen, dat niet geweigerd werd. Den naam dezer vrouw heb ik nimmer vernomen. Eenmaal, toen ik hem schier met geweld wilde kennen, werd mij door grootmoeder de mond gesnoerd met de woorden: ‘Van mij zult gij dien naam nimmer hooren; de kinderen dier vrouw behooren thans tot een nette familie, gij zoudt er hen misschien maar op aanzien, wie weet bij ruzie of geschil het hun misschien nog verwijten.’

Na een vrij lang oponthoud in de woning van den Drost, waar ververschingen gebruikt werden, zou de reis vervolgd worden. Voor zijn vertrek echter stelde de koning een flink bedrag (ik meen vierhonderd gulden) ter beschikking van den Arme van Waalwijk en werd genoemde Adriana Petronella uitgenoodigd in een hofrijtuig den stoet een eind ver te volgen. Het schijnt, dat het plan tot troonafstand reeds toen onherroepelijk bij koning Lodewijk vaststond. Eenige ogenblikken toch, voor hij gemelde woning verliet, nam hij den Drost ter zijde en sprak op gedempte toon tot hem: ‘Binnen zeer korte tijd ben ik weer in Parijs, denk dus aan je papieren!’ Over-Grootvader schijnt dien wenk niet begrepen of niet behartigd te hebben; zooveel is zeker, dat reeds drie maanden later de koning abdiqueerde, wat onze annexatie bij Frankrijk ten gevolge had, met als eerste wrange vrucht daarvan de tierceering der Staatsschuld, wat voor den gewaarschuwde een verlies beteekende van meer dan een halve ton. Ontelbare malen heb ik deze mededeeling steeds op dezelfde wijze vernomen.

A.C. van der Heijden

Appendix

Bronnen

Met toestemming van de redactie overgenomen uit De Klopkei , 2e jaargang 1978, nr.8, blz.141-143.

Persoonlijke instellingen
Naamruimten

Varianten
Handelingen
Navigatie
Categorieën
Hulpmiddelen