Raadhuis Waalwijk (Raadhuisplein) interieur

Uit WaalwijkWiki
Ga naar: navigatie, zoeken

Evenals het gebouw zelf, werd ook het interieur (inclusief het meubilair) van het raadhuis ontworpen door A.J. Kropholler.

Beeld van hertog Jan II van Brabant, vervaardigd door Theo van Delft (GAW, fotonr. 5162, foto Sjef Vugts).

Inhoud

Hal en trappenhuis

Via het bordes, onder het kruisgewelf door, bereikt men de voorhal. Om een geleidelijke overgang te maken is de aan de binnenzijde gebruikte rode baksteen van een kleiner formaat dan die van de voorgevel. In een nis staat een beeld van Hertog Jan II van Brabant, gehakt in zandsteen. Hertog Jan II gaf Waalwijk in 1303 stadsrechten. Het is een geschenk van de Kegelclub Hannibal en vervaardigd door Theo van Delft. Het beeld zodanig geplaatst dat het zowel naar binnen als naar buiten is gewend: linkerbeen en rechterschouder zijn naar binnen gericht, hoofd en hand met oorkonde naar buiten.

In de entree staat een paraplubak van gepatineerd koper, een geschenk van de N.V. Chroomlederfabriek De Amstel. De hal met het monumentale trappenhuis is gemetseld in een rode handvormsteen op een blauwgroen verglaasde lambrizering. Aan deze hal zijn de kamers van de burgemeester en de secretaris gelegen. In het metselwerk is door burgemeester Moonen een gedenksteen aangebracht. Boven de entree bevindt zich een tegel waarop een slang met de staart in de bek (symbool van de eeuwigheid) is afgebeeld, daar tegenover staat een in brons gedreven klok. Naast de burgemeesterskamer met de teakhouten deur (oorspronkelijk dubbele deuren), staat een asbak. De monumentale trap heeft granieten treden en een opengewerkte gemetselde balustrade, afgedekt met een zware zandsteen band. In het trappenhuis zijn twaalf glas-in-loodramen met de tekens van de dierenriem aangebracht. De spreuken op het tegelwerk luiden: ‘Concordia res parvae crescunt’ (Door eendracht groeien kleine zaken) en ‘Vigilate Deo confidentes’ (Waakt in vertrouwen op God). Verder treffen we in het trappenhuis nog een gebeeldhouwde leeuw (symbool van kracht) en haan (symbool van waakzaamheid en trots) aan.

Boven op de hoek van de balustrade ligt voor de raadzaal een stenen waakhond. Alle voorstellingen op het glas- en tegelwerk zijn uitgevoerd door mej. Kropholler uit 's-Gravenhage, de zus van de architect. De zoldering van de hal boven is uitgevoerd in eiken balken en delen. De vloeren in de hal zijn van een Franse natuursteen comblanchiën. Aan de hal boven liggen aan de voorzijde de loggia met het carillon, de raadzaal, de trouwzaal, de wethouderskamers en een garderobe met een handgesmeed hekwerk. Aan de achterzijde bevond zich oorspronkelijk een buitenloggia. Eiken deuren en afgeschuinde negkanten aan het metselwerk geven toegang tot de raadzaal en de trouwzaal. Boven de entree van de raadzaal is in een tegeltableau een roos (symbool van de zwijgzaamheid) aangebracht, met daaromheen een spreuk van Cicero: ‘Salus publica suprema lex esto’ (Het heil van het volk zij de hoogste wet).

Zicht in de raadzaal van het voormalige raadhuis aan het Raadhuisplein (GAW, fotonr. 14397).

Raadzaal

Zware eiken moerbalken, opgelegd op consoles en kinderbalkjes, dragen de zoldering boven de raadzaal. Langs de wanden is een lambrizering aangebracht van gesorteerde Slavonisch eiken delen. Hetzelfde type zoldering en lambrizering is ook in de trouwzaal aangebracht. De wanden van de raadzaal zijn gemetseld in een gele Friese baksteen. Boven de deur is in een gekleurd tegeltableau een klok aangebracht. Verder bevinden zich hier een portretbuste van koningin Wilhelmina, vier tegeltableaus met bloemen (kruipende boterbloem, dagkoekoeksbloem, haagwinde en springzaad) en het wapen van Nederland in natuurlijke kleuren. Theo van Delft maakte de gegoten buste van Koningin Juliana en E.L.W.R. Harm Speyart van Woerden de bronzen plaquette van Koningin Beatrix. In de hoge eiken raamkozijnen zijn de spreuken ‘Eendracht maakt macht,’ ‘Dispereert niet’ (van J.Pz. Coen) en ‘t Kan verkeren’ (van Bredero) aangebracht. Aan de zolder hangt een handgemaakte bronzen lamp met dertien lichtpunten.

Raadzaal van het voormalige raadhuis met zicht op de publieke tribune (GAW, fotonr.32006, foto A. Oudkerk).

Het gehele meubilair is naar ontwerp van de architect gemaakt van Slavonisch eiken. Alle houtverbindingen zijn zichtbaar uitgevoerd. Tafelpoten verjongen naar beneden met verlopende schuine kanten. Doodlopende schuine kanten en veel details maken duidelijk dat het meubilair grotendeels als handwerk is uitgevoerd. Op de vloer ligt een Deventer vloerkleed. De oorspronkelijke gordijnen waren van groen velours waarin drakenfiguren waren uitgeschoren. De publieke tribune is door openingen in een wand verbonden met de raadzaal. In de achterwand van deze ruimte is in het midden het wapen van Waalwijk aangebracht, daarnaast aan de Baardwijkse zijde het wapen van Baardwijk en aan de Besoijense kant het wapen van Besoijen. De wapens zijn uitgevoerd in tegels in de natuurlijke kleuren.

Muurschildering in de trouwzaal, vervaardigd door Theo van Delft (GAW, fotonr.5171, foto Sjef Vugts).

Trouwzaal

De trouwzaal is qua constructie hetzelfde als de raadzaal. De noordelijke wand bevat een muurschildering van Theo van Delft. Van Delft kreeg de uitdrukkelijke opdracht dat de wand als begrenzing van de ruimte herkenbaar moest blijven. Daarom bevat het werk geen perspectief. Het stelt een paradijselijk tafereel voor met Adam en Eva omringd door bloemen, dieren, engelen en God de Vader. Waalwijkers poseerden voor de personen; zo stond een 100-jarige model voor de afbeelding van God de Vader en is het afgebeelde torentje de oude toren in Baardwijk. De aangebrachte bijbelteksten zijn ‘Weest vruchtbaer ende vermenigvuldiget’ (Gen. I, 128); `Dese verborgentheijt is groot; doch ick segge op Christum ende op de Gemeijnte’ (Eph. V, 132); ‘Het en is niet goed dat de mensche alleen zij’ (Gen II, 18) en ‘Het gene dat Godt te samen gevoegt heeft en scheijde de menschen niet’ (Marc. X, 19). De lambrisering van staande delen, gevat in een stijl- en tegelwerk en met bronzen bouten bevestigd aan de muur, is van Slavonisch eiken, half kwartier gezaagd. De wanden waren oorspronkelijk getamponeerd in een kleur die zorgvuldig was afgestemd op de muurschildering. Jammer genoeg is er later behang op geplakt. Het wandtapijt is van Veerle Dupont (België). Het meubilair is oud-Hollands, uitgevoerd in eikenhout en bekleed met Argentijns leer. De tafel heeft een mooi massief blad en is een geschenk van Waalwijks Belang uit 1937.

Geschenken

Voor het nieuwe raadhuis ontving het gemeentebestuur de volgende geschenken:

  • Van de R.K. Middenstandsvereniging een uit de hand gedreven bronzen lantaarn, bestemd voor de hal van het nieuwe raadhuis, ontworpen door A.J. Kropholler en vervaardigd door C.J.Marks (aanvaard
    26-2-1932).
  • Van de R.K. Werkliedenvereniging een eikenhouten zitbank voor de benedenhal (aanvaard 1-4-1932).
  • Van de Vereenigde R.K. en Christelijke Bouwpatroons een eikenhouten rustbank voor de hal tegenover de raadzaal (aanvaard 29-4-1932).
  • Van de Afdeling Waalwijk van de Algemeene R.K. Ambtenaarsvereeniging een voorzittershamer naar ontwerp van A.J. Kropholler (aanvaard 29-4-1932).
  • Van de kegelclub ‘Hannibal’ het beeld van hertog Jan van Brabant voor de vestibule (aanvaard 24-6-1932).
  • Van de Vereeniging van Waalwijksche Schoenfabrikanten de muurschildering in de trouwzaal (aanvaard 24-6-1932).
  • Van de vier R.K. Parochies in de gemeente Waalwijk een kruisbeeld voor de raadzaal (aanvaard 30-9-1932).
  • Van het bestuur R.K. Hoogere Handelsschool/H.B.S. een zonnewijzer voor het binnenplein (aanvaard 30-9-1932).
  • Van de N.V. Chroomlederfabriek ‘De Amstel’ een gepatineerde koperen paraplubak (aanvaard 30-9-1932).
  • Van de N.V. Stoomlederfabriek ‘De Kroon’ een vloerkleed (aanvaard 30-9-1932).
  • Van de Broeders van de Onbevlekte Ontvangenis een marmermozaiïek, vervaardigd door broeder Cephas (aanvaard 29-10-1932)
  • Van de N.V. ‘Noord-Braband’ Maatschappij van Verzekering op het Leven een tegeltableau, voorstellende het in 1824 afgebrande raadhuis van Waalwijk, vervaardigd door Theo van Delft (aanvaard 28-10-1932).
  • Van de kerkvoogden en notabelen der N.H. Gemeente van Waalwijk een aquarel van het interieur van de Groote Kerk, vervaardigd door Theo van Delft (aanvaard 26-1-1934).
  • Van Waalwijks Belang de eikenhouten tafel in de trouwzaal (1937).

Bronnen


  • Sjef Vugts en Sander de Hoop, ‘Het raadhuis en Raadhuisplein te Waalwijk,’ Waalwijk 1995.
  • GAW, Archief gemeentebestuur Waalwijk 1922-1996, inv.nr.1347.
Persoonlijke instellingen
Naamruimten

Varianten
Handelingen
Navigatie
Categorieën
Hulpmiddelen