Granaatinslag Westeinde

Uit WaalwijkWiki
Ga naar: navigatie, zoeken
Foto J. de Bont, GAW, foto nr. 82967

Zoals veel andere Waalwijkers heeft ook Hannes Treffers. samen met zijn buren Klaas Dalmaijer en Karel van Es, een geïmproviseerde schuilkelder gemaakt in de Winterdijk achter zijn huis. Hij woont halverwege het Westeinde, aan de noordzijde. De schuilkelder, of liever schuilloopgraaf, is gemaakt door een gat in de grond te graven en daar wat afgezaagde telefoonpalen over heen te leggen, afgedekt met zand. De constructie biedt bescherming tegen scherven, maar is niet gebouwd op een voltreffer.

Op woensdag 1 november 1944 openen de Duitsers rond het middaguur het vuur op de in Waalwijk verzamelde Schotten. De straten zijn in een mum van tijd verlaten en iedereen zoekt een goed heenkomen. Dan valt er een granaat precies op de schuilloopgraaf in Besoijen. De gevolgen zijn verschrikkelijk. Behalve de 66-jarige Treffers bevinden zich ook nog zijn dochter Betje met haar zoontje Adri en zijn schoonzoon Hannes Verhoofstad met diens dochter Anna in de loopgraaf. Vier slachtoffers zijn meteen dood, Betje leeft nog even. Zij heeft een arm verloren, maar voor ze in het ziekenhuis is, sterft zij ook.

Het Rode Kruis in Waalwijk heeft de moeilijke taak de lichamen te bergen. Henk Kampman: ‘Het was zo’n lastig werk omdat je de gewonden en doden met de hand moest uitgraven. Je kon geen schop of zo gebruiken omdat je dan het risico liep iemand die nog leefde zwaar te verwonden. Ik weet nog wel dat op 1 november ook anderen hierbij hielpen, zoals Jan Brands uit Besoijen. We hebben later de lichamen met de wagen van Kootkar naar het lijkenhuisje gebracht.’[1]

Inhoud

Slachtoffers

De slachtoffers van deze inslag zijn:

Grafmonument

'Ter nagedachtenis aan de zoo noodlottig om het leven gekomen families op 1-11-1944’ hebben de inwoners van Besoijen indertijd de grafsteen voor de slachtoffers geschonken. De overdracht aan de familie van de nabestaanden vond plaats op 21 juli 1945. Over deze plechtigheid schreef De Echo van het Zuiden:

Onthulling en overdracht grafmonument.

Op de Ned. Herv. Begraafplaats te v.m. Besoijen had Zaterdag 21 Juli onder overweldigende belangstelling de onthulling en de overdracht plaats van het grafmonument, aangeboden door de burgerij van v.m. Besoijen aan de nabestaanden van de vijf oorlogsslachtoffers die aldaar zijn teraardebesteld. De plechtigheid werd geopend door den Eerw. Heer Ds. Mühlnickel die als consulent aanwezig was namens de Ned. Herv. Kerk te Besoijen met de Zegebede.

Hierna kreeg de eerste spreker de heer J. Wilzing het woord, die namens het comité en de gansche burgerij van v.m. Besoijen het grafmonument aan de families Treffers, Schellen en Verhoofstad overdroeg. In korte woorden herdacht spreker de bange dagen, vlak na de bevrijding, toen alle menschen dicht bij elkaar in huiskelders en eigengemaakte schuilkelders in angst terneer zaten, terwijl de Duitsche granaten door de lucht gierden en ontploften op huizen, schuren enz. 1 November was de fatale datum waarop 3 families aan het Westeinde te Besoijen in zwaren rouw werden gedompeld.

Spreker richtte tot slot nog enkele woorden van troost tot de families en wees hen op de broosheid van het leven. Er is er maar Eén, die troosten kan. God! Na deze woorden droeg spreker namens comité en inwoners van Besoijen het grafmonument over aan de nabestaanden van de oorlogsslachtoffers.

Namens de Ned. Herv. Kerk te Besoijen sprak de consulent Ds. Mühlnickel. Hij richtte woorden van troost tot de nabestaanden. Namens de families Treffers, Schellen en Verhoofstad dankte de heer G. Couwenberg voor de spontane wijze waarop èn comité èn burgerij van Besoijen dit grafmonument tot stand hebben gebracht.

Aan het slot van de plechtigheid bad Ds. Mühlnickel het Onze Vader waarna de aanwezigen diep onder den indruk de begraafplaats verlieten.

In het begin van de 21e eeuw is het grafmonument omgewaaid en heeft de familie besloten de vrouwen van de in 1944 omgekomen mannen bij hun echtgenoten te herbegraven en een nieuwe grafsteen te plaatsen.[2]

Afbeeldingen


Appendix

Bronnen


Voetnoten


  1. Interview H. Kampman.
  2. De bij dit artikel geplaatste foto’s van het grafmonument zijn afkomstig uit de collectie van Eli en Dinie Maas die als voortvloeisel van hun genealogisch onderzoek in 2001 begonnen zijn met het fotograferen van grafstenen op begraafplaatsen in de regio.
Persoonlijke instellingen
Naamruimten

Varianten
Handelingen
Navigatie
Categorieën
Hulpmiddelen